De term FOCS werd geïntroduceerd door Jon Hamilton begin 21ste eeuw. Deze term beschrijft een operatie techniek voor een cholesteatoom in het oor waarbij er gebruik wordt gemaakt van een laser. In degelijke studies toonde Hamilton aan dat de recidief kans verminderde bij het gebruik van een laser en dat het gehoor bij 87% van de geopereerde patiënten “useful” was in plaats van de bekende 66% van de patiënten die alleen conventionele chirurgie (dus zonder laser) ondergingen. E niet verwaarloosbare verbetering.
Functional Orthogonal Cholesteatoma Surgery (FOCS).
Hier volgt medisch inhoudelijke informatie bedoelt voor medici.
Ongeveer 25-30 procent van de cholesteatomen hebben bij presentatie nog een intacte keten. Het huidige paradigma geeft aan dat als de keten ge-usureerd is of er zich epitheel mediaal of anteromediaal van de keten bevindt, de incus en vaak de hamerkop dienen te worden uitgenomen ( Ruedi 1959). Indien we de keten zouden willen sparen en toch het cholesteatoom en de matrix willen verwijderen dienen we de volgende vragen te beantwoorden.
- Hoe verwijderen we het soms zeer adhesieve cholesteatoom van de keten zonder manipulatie van de keten en de mogelijke binnenoorschade?
- Hoe verwijderen we cholesteatoom dat zich door de aanwezige gehoorbeentjes of andere middenoorstructuren niet in een directe zichtlijn bevindt?
Beide doelen zijn haalbaar door een aanpassing van de chirurgische techniek en het gebruik van de laser.
Door het skeleteren van de sinus sigmoïdeus en maximaal verlagen van het bot lateraal van de sinus sigmoideus ( en soms zelfs wegnemen van het bot over de sinus) en dus het maximaal openen van de sinudurale hoek en een zeer diepe posterieure tympanotomie met skeleteren van de facialis en blue lining van het horizontale kanaal ontstaat ruimte en zicht op de keten waar bij ook het mediale deel van de keten met de laser bereikt kan worden zodat het cholesteatoom verdampt kan worden. Daar waar de zichtlijn niet direct is kunnen de otologische spiegeltjes gebruikt worden waar bij de gehoorbeentjes maar ook andere structuren zoals de sinus tympani via de spiegeltjes gelaserd kunnen worden.
Een andere lastige plek in het gebied anteromediaal van de hamerkop. Dit kan uitstekend bereikt worden na het aanleggen van een anterieure epitympanotomie zodat voldoende ruimte ontstaat om een spiegeltje voor de hamer langs in te brengen waarmee ook dit gebied bereikbaar is voor de laser.
De anterieure epitympanotomie wordt aangelegd door het vrijprepareren van de benige gehoorgangsvoorwand en gehoorgangsbovenwand waarna het kaakgewricht geskeleteerd wordt en de hamer kop vrijgeboord. Er is dan voldoende ruimte om te laseren waarna met kraakbeen of vet met botpaté en fascie de gehoorgang hersteld kan worden.
Tevens wordt het hele gebied waar cholesteatoom verwijderd is gelaserd zodat de kans op resterende vitale epitheelcellen geminimaliseerd wordt.
De resultaten van de eerste 10 patiënten, geopereerd in het HagaZiekenhuis zijn zeer bemoedigend.
Beschrijving video:
Bij deze patiënt is een ruime posterieure tympanotomy geboord, waarbij de buttress nog staat, de gehoorbeentjes, met name het aambeeld, is nog niet geheel vrij. Hier wordt lateraal van het korte been van de incus verwijderd, zodat een goed zicht op de keten verkregen wordt.
Wat te zien is dat mediaal van de incus ook nog steeds bot staat op het horizontale kanaal, wat ook verwijderd moet worden om een goed zicht in het middenoor en het protympanum te krijgen.
Wat hier gebeurt: het kanaal is gedilateerd en de incus staat nu vrij. Vervolgens is een anterieure epitympanotomy geboord, waarbij nu wat cholesteatoom en vliezen weggehaald worden, zodat ook voor de hamer gewerkt kan worden.
Vervolgens worden met de laser de resterende matrix en de stapes weggehaald, wordt de mastoïdholte nagelaserd op alle plekken waar cholesteatoom zat.
Ook citelli wordt zo dadelijk te pakken genomen. Hier wordt citelli schoongemaakt. Eerst wordt het bloed weggezogen, waarna met de laser en de holte wordt nabehandeld. Hier wordt de regio van het epi- en protympanum behandeld en ook lateraal van de incus wordt nog nabehandeld. Vervolgens wordt er nog wat matrix en het voorste stapespootje in de ovale nis verwijderd.
We hebben dus bij dit uitgebreide cholesteatoom de keten kunnen sparen, waardoor we hopen een beter gehoor over te houden.